10/12/2025 11:20:21 SA
Ba mẹ có biết? Mùa lạnh hanh khô chính là “thời điểm vàng” để viêm da cơ địa ở trẻ nhỏ bùng phát. Khi nhiệt độ giảm và độ ẩm không khí thấp, da bé mất nước nhanh hơn, làm hàng rào bảo vệ tự nhiên trở nên yếu đi. Lúc này, da dễ khô, nứt nẻ và tạo điều kiện cho vi khuẩn hay dị nguyên xâm nhập.
Trong bài viết hôm nay, ThS.BS CKI. Nguyễn Thị Thuỳ Liên sẽ chia sẻ những thông tin hữu ích về viêm da cơ địa và cách chăm sóc da cho trẻ khi thời tiết trở lạnh.
1️⃣. Vì sao mùa lạnh khiến da bé dễ bùng phát viêm da cơ địa?
▶️ Vào mùa lạnh, thời tiết hanh khô, là điều kiện thuận lợi để các bệnh ngoài da bùng phát:
▪️ Khi nhiệt độ giảm, độ ẩm không khí thấp, da bé mất nước nhanh hơn, lớp hàng rào bảo vệ tự nhiên trở nên yếu đi. Điều này khiến da dễ bị khô, nứt nẻ và tạo điều kiện cho vi khuẩn, dị nguyên xâm nhập. Ở trẻ mắc viêm da cơ địa, vốn dĩ hàng rào da đã “mong manh” hơn bình thường nên khi gió lạnh, da lại càng nhạy cảm, dễ đỏ, ngứa và nổi mẩn.
▪️ Ngoài ra, thói quen tắm nước nóng khi trời lạnh cũng làm tình trạng khô và viêm nặng hơn.
2️⃣. Viêm da cơ địa – bệnh da mạn tính thường gặp ở trẻ em
▶️ Viêm da cơ địa là một trong những bệnh lý ngoài da phổ biến nhất ở trẻ, đặc trưng bởi mụn nước nhỏ mọc thành chùm trên nền hồng ban, rất ngứa, khiến trẻ quấy khóc, mất ngủ.
▪️ Ở trẻ sơ sinh, tổn thương thường gặp ở vùng má, trán, mặt, có thể lan ra toàn thân.
▪️ Ở trẻ lớn hơn, các tổn thương thường ở cổ tay, cổ chân, bàn tay, bàn chân, khuỷu tay, khoeo chân.
▪️ Ngứa là triệu chứng nổi bật nhất, khiến trẻ rối loạn giấc ngủ, biếng ăn, chậm tăng trưởng. Khi trẻ gãi nhiều, da dễ trầy xước, chảy máu, bội nhiễm vi khuẩn.
Trường hợp nặng, da có thể rỉ dịch, chảy mủ hôi, thậm chí nhiễm trùng nếu không được điều trị kịp thời.
▪️ Nhiều nghiên cứu cho thấy bệnh xuất hiện chủ yếu ở trẻ em và có xu hướng giảm dần theo tuổi, tuy nhiên khoảng 50% trẻ bị Viêm da cơ địa vẫn kéo dài đến tuổi trưởng thành.
3️⃣. Điều trị và chăm sóc – giúp kiểm soát bệnh hiệu quả
▶️ Hiện nay chưa có phương pháp điều trị khỏi hẳn viêm da cơ địa, nhưng việc điều trị và chăm sóc đúng cách giúp kiểm soát tốt bệnh, giảm tái phát và cải thiện chất lượng sống cho trẻ.
🔔 Mục tiêu điều trị gồm:
▪️ Phòng ngừa viêm da cơ địa trở nặng
▪️ Làm dịu da, giảm ngứa và khó chịu.
▪️ Phòng ngừa nhiễm trùng
▪️ Giảm viêm, ngăn da dày sừng.
▪️ Giảm căng thẳng, cải thiện giấc ngủ của trẻ.
🔸 Có nhiều phương pháp điều trị viêm da cơ địa tùy thuộc vào thể bệnh, giai đoạn bệnh với mục đích là kiểm soát tình trạng viêm, ngứa. Trong quá trình điều trị, dù Viêm da cơ địa đang ở giai đoạn nặng hay lui bệnh, vai trò của chăm sóc da đúng cách và sử dụng các sản phẩm làm mềm, giữ ẩm là rất quan trọng vừa có tác dụng hỗ trợ điều trị, vừa giúp duy trì da ở trạng thái tối ưu nhất.
💬 “ Chăm da cho con không chỉ là việc thoa kem – mà là một hành trình yêu thương để con lớn lên mỗi ngày, giúp bé ngủ ngon, chơi vui, và lớn lên với làn da khỏe mạnh”
4️⃣. Hướng dẫn cách chăm sóc da cho trẻ mắc viêm da cơ địa:
1. Dưỡng ẩm – chìa khóa kiểm soát bệnh:
Đây chính là bước nền tảng chính trong điều trị VDCĐ. Bôi ít nhất 2 lần/ngày, cần thiết để giảm mất nước qua da, ngăn ngừa sự khô da thường liên quan đến chàm thể tạng. Để đạt kết quả tốt, bôi chất giữ ẩm trong vòng 3 phút ngay sau khi tắm, lúc đó da vẫn còn ẩm ướt. Có một lớp bảo vệ, da sẽ bớt khô, bớt ngứa và cảm thấy dễ chịu hơn. Chất làm mềm da an toàn khi sử dụng thường xuyên và có nhiều dạng: dạng mỡ cho da rất khô, dạng kem và dung dịch cho chàm nhẹ đến trung bình hay chàm tiết dịch. Một số loại được bôi trực tiếp vào da, trong khi số khác dùng dạng thay thế cho xà phòng hoặc thêm vào nước tắm.
Chất làm mềm da có sẵn trên thị trường rất nhiều và có thể thử một vài loại trước khi tìm ra loại phù hợp nhất cho mình. Trước tiên nên thử một lượng nhỏ trên da bởi vì có một số người nhạy cảm với các chất chứa trong chất làm mềm da.
Thoa ít nhất 2 lần/ngày (sáng và tối), và nhiều hơn nếu da bé khô hoặc nứt nẻ.
Nên chọn loại kem hoặc mỡ dưỡng ẩm không mùi, không paraben, có chứa ceramide, glycerin, hoặc hyaluronic acid.
Dưỡng ẩm đều toàn thân, đặc biệt các vùng dễ khô như má, cẳng chân, khuỷu tay, khoeo chân.
2. Tắm rửa đúng cách:
Nên tắm mỗi ngày 1 lần, với nước ấm khoảng 36–37°C, tránh nước quá nóng vì làm mất lớp dầu tự nhiên.
Thời gian tắm không quá 10 phút.
Dùng xà phòng hoặc sữa tắm dịu nhẹ, không chứa hương liệu, không tạo nhiều bọt, hoặc loại có thành phần giữ ẩm như glycerin, avena (yến mạch), ceramide.
Sau khi tắm, lau khô nhẹ bằng khăn mềm, tuyệt đối không chà xát.
3. Trang phục
Ưu tiên vải cotton 100%, mềm, thấm hút mồ hôi, thoáng khí. Tránh các loại vải len, dạ, polyester hoặc nilon, vì dễ gây nóng, bí và cọ sát mạnh lên da.
Quần áo nên vừa vặn, không bó sát, tránh cọ xát vào vùng da viêm. Nên mặc nhiều lớp mỏng thay vì một lớp dày, giúp dễ điều chỉnh khi trời thay đổi nhiệt độ.
4. Môi trường sống
Giữ nhiệt độ và độ ẩm dễ chịu nhất cho người bệnh. Tránh tình huống không khí quá khô, nóng làm bệnh nhân đổ mồ hôi và tỏa nhiệt nhiều. Đây là yếu tố khởi phát chu kỳ gãi/ngứa.
Tránh bụi, khói thuốc, thú nhồi bông, hoặc chất tẩy rửa mạnh dễ kích ứng da bé.
Một bộ đồ mềm mại, sạch sẽ, thoáng khí chính là “tấm áo bảo vệ” nhẹ nhàng cho làn da nhạy cảm của con. Khi bé mặc thoải mái, ít ngứa hơn, giấc ngủ cũng sẽ sâu và dễ chịu hơn.
5. Giặt và bảo quản quần áo:
Giặt quần áo bằng bột giặt hoặc dung dịch dành cho da nhạy cảm, không hương liệu, không chất tẩy mạnh.
Sử dụng nước sạch để xả kỹ nhiều lần, tránh tồn dư xà phòng.
Phơi quần áo nơi thoáng mát, có ánh nắng nhẹ để hạn chế nấm mốc.
Không nên dùng nước xả vải có mùi thơm, vì có thể gây kích ứng thêm cho da bé.
6. Thói quen sinh hoạt:
Cắt móng tay bé ngắn, sạch, không sắt nhọn, có thể phải đeo găng tay vào ban đêm để ngăn ngừa cào gãi trong khi ngủ.
Hạn chế bé cào gãi, vì sẽ làm da rách và dễ bội nhiễm.
Viêm da cơ địa ở trẻ em nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến nhiễm trùng, lở loét da, để lại các vết thâm, sẹo vĩnh viễn, ảnh hưởng thẩm mỹ sau này. Vì vậy, khi bé có biểu hiện của bệnh lý, gia đình nên đưa bé đến khám chuyên khoa da liễu để được thăm khám và điều trị theo phác đồ phù hợp, ngăn cho bệnh diễn tiến nặng nề hơn, và tránh được những biến chứng đáng tiếc có thể xảy ra do tự điều trị